نکات اجرایی نصب نعل درگاه و کلاف در و پنجره

1- عرض نعل درگاه باید مساوی ضخامت دیوار روی آن باشد.

2- طول نشیمن نعل درگاه بر روی دیوار در هر طرف حداقل ۲۵ سانتیمتر لحاظ شود.

3- نعل درگاه باید دارای مقاومت کافی جهت تحمل وزن دیوار بالای آن باشد. خیز زیاد نعل درگاه موجب فشار بر کلاف در و پنجره و اعوجاج آنها می گردد. استفاده از دوبل نبشی به صورت پاباز با اتصال تکههای میلگرد یا تسمه از مقاطع متداول و اقتصادی در تهیه نعل درگاه است.

4- در صورت وجود ستون یا کلافهای قائم در اطراف بازشوها، نعل درگاه باید به نحو مناسب به آنها متصل شود. استفاده از جوشکاری در سازه های فلزی و رول بولت یا ایجاد ستونک فلزی در سازه های بتنی قابل انجام است. (تراشیدن قسمتی از ستون جهت ایجاد تکیه گاه ممنوع است).

5- جهت کاهش خیز و اقتصادی تر شدن طرح در دهانههای بلند میتوان در وسط نعل درگاه از آویز استفاده نمود. آویز باید به نحو مناسب به اسکلت ساختمان متصل گردد.

6- قوطی ها از پروفیلهای متداول در ساخت کلاف کاذب در و پنجره ها به شمار میروند مقاطع قوطی ۴۰x۶۰ و ۱۰۰×۶۰ میلیمتر با توجه به ابعاد مورد نیاز و نوع استفاده از مقاطع پرکاربرد می باشند.

7- کلاف ها باید با طول جوش مناسب ساخته شده و لبه ها با سنگ زنی کاملاً صاف شود.

8- جهت جلوگیری از اعوجاج کلافها در هنگام حمل و نقل، می توان دیاق هایی در گوشه ها نصب نمود. پس از نصب کلافها این اتصالات به راحتی با سنگ فرز برش داده می شود.

9- قبل از نصب باید روی کلیه کلاف ها و نعل درگاه ها با ضد زنگ پوشانده شود.

10- جهت جلوگیری از بروز ترک در نازک کاری، قبل از نصب نعل درگاه باید دورتادور آن با توری مرغی پوشانده شود. همچنین قبل از اجرای گچ و خاک باید روی کلیه سطوح فلزی نظیر والپستها و کلافهای کاذب با توری مرغی یا رابیتس پوشانده شود.

11- جهت زیبایی نمای ساختمان باید کلیه پنجره ها در امتداد قائم هم باد باشند. لذا قبل از نصب کلاف های کاذب، باید یک شاقول بلند از بام تا پایین ساختمان آویزان شده و سپس نسبت به نصب پنجره ها مطابق با خط شاقول اقدام گردد.

12- جهت جلوگیری از نشت باران به داخل، ترجیحاً لبه کلاف پنجره ها با وجه داخلی دیوار همباد شود.

13-کلاف های کاذب در و پنجره ها در هنگام نصب باید کاملاً شاقول و تراز شوند.

14- برای چارچوب اصلی درها مقاطع مختلفی تولید شده که پروفیلهای فرانسوی یا مکزیکی (قاشقی) متداول ترند. طول هر شاخه پروفیل ۶/۶۰ متر است و باید قبل از برشکاری نسبت به طرح برش مناسب جهت پرت حداقل اقدام گردد.

15- وزن هر شاخه پروفیل مکزیکی به ضخامت ۲ میلیمتر حدود ۲۸ تا ۳۰ کیلوگرم، پروفیل رومی حدود ۲۵-۲۷ کیلوگرم و پروفیل فرانسوی ۲۳ تا ۲۵ کیلوگرم است با توجه به اجناس متفرقه با وزنهای بسیار سبک و ضخامتهای پایین در بازار، لازم است دقت کافی در تهیه پروفیل بکار رود. شکم دادن و خیز زیاد هنگام پر کردن پشت چارچوبها و سوراخ شدن پروفیلهای نازک هنگام جوشکاری محتمل است. (در کارهای آهنگری جهت ساخت کلاف ها، تقریباً در هر ۸ کیلوگرم کار یک الکترود نمره ۳ مصرف میشود).

16- عرض استاندارد پشت تا پشت چارچوب درب اتاق حدود ۹۰-۱۰۰ و برای سرویس های بهداشتی ۸۰ سانتیمتر با ارتفاع ۲۱۰ سانتیمتر مناسب است.

17- در هر طرف چارچوب باید حداقل دو شاخک جهت اتصال به کلاف کاذب یا دیوار بنایی نصب گردد. در درهای سنگین باید تعداد شاخک ها به تناسب افزایش یابد.

18- جهت افزایش صلبیت چارچوب و کاهش خیز بهتر است شاخکهای اتصال در اطراف لولا و متمایل به وسط کلاف نصب گردد.

19- پروفیل های چارچوب درها باید با دقت فارسی بر شده و درزهای باز با جوش و سنگ زنی کاملاً پر شود.

20- کلیه کلافهای کاذب و چارچوبهای اصلی باید گونیا بوده و اعوجاج و پیچیدگی نداشته باشند. ناگونیایی یا اصطلاحاً دوییدگی کلافها بیش از ۴-۵ میلیمتر سبب بروز مشکلات زیادی هنگام نصب در و پنجره ها می گردد. با مترکشی دو قطر کلافها میتوان از عدم دوییدگی آنها و با قرار دادن آن روی سطحی صاف از عدم پیچیدگی کلاف اطمینان حاصل نمود.

21- جهت زیبایی کار باید تر از کلیه کلافهای پنجره ها و نیز بالای کلاف درها در هر طبقه کاملاً هم ردیف باشند. استفاده از شیلنگ تراز و یا تراز لیزری جهت نصب ضروری است.

22- پس از اطمینان از قرارگیری چارچوب در تراز مناسب و کنترل شاقولی، باید پشت آن با ملات ماسه سیمان یا آجر چینی (در صورت فاصله زیاد با دیوار) پر شود.

23- جهت جلوگیری از شکم دادن پروفیل در هنگام پر کردن پشت آن، باید وسط چارچوب با استفاده از جک یا چوب چهارتراش مهار .شود بالطبع برداشتن مهارها پس از گـیـرش مــلات انجام می گیرد.

نکات اجرایی دیوار چینی

نکات اجرایی مربوط به دیوارچینی

۱- قبل از دیوارچینی نسبت به یک رگه کردن دیوارهای هر طبقه جهت رفع عیوب احتمالی و حصول چیدمان نهایی اقدام گردد.

۲- انتخاب بلوک استاندارد، سبک و باکیفیت با توجه به شرایط دما و رطوبت محل نصب، اولین قدم در اجرای مناسب دیوار است. در بعضی موارد بلوکهای بی کیفیت با قیمت به ظاهر پایین تر، سبب پرت زیاد مصالح حین اجرا، عدم عایق بندی صوتی و حرارتی مناسب و نهایتاً کیفیت نامطلوب کار شده و موجب افزایش هزینه های نهایی می گردد. عدم یکنواختی بندها به دلیل ارتفاع متغیر بلوک ها و نیاز به ملات بیشتر، شکسته شدن زیاد حین جابجایی و اجرا و سنگین تر شدن وزن سازه تنها بخشی از پیامدهای منفی بلوک های نامرغوب است. رنگ کرم سفال نشانه پخت مناسب و رنگ سرخ نشانه پخت ناقص آن است. در مورد بلوکهای سیمانی نیز شن نما بودن سطح نشانه دانه بندی نامناسب و کم بودن سیمان در طرح اختلاط است.

۳- اکیداً توصیه می شود آجرها یا بلوکها قبل از استفاده کاملاً زنجاب شود. خیس کردن آجرها یا در اصطلاح زنجاب کردن آنها قبل از دیوارچینی موجب عدم جذب آب ملات، چسبندگی بیشتر و افزایش استحکام ملات می گردد (جذب آب ملات توسط آجر خشک موجب پوک شدن ملات یا اصطلاحاً سوختن آن می شود).

۴- امتداد رج های دیوار باید کاملاً افقی باشد‌. اجرای مایل دیوار چینی حتی در سطوح شیبدار نیز مجاز نبوده و در این نواحی باید دیوار به صورت پله ای اجرا شود.

۵- بندهای قائم بلوک ها در دو رج متوالی نباید در یک امتداد قرار گیرند. اصطلاحاً دیوار بند به بند نباشد.

۶- ضخامت بندهای افقی بین ۱-۱/۲ سانتیمتر مناسب است. همچنین بندهای قائم دیوارهای باربر باید با ملات پر شوند، ولی در دیوارهای غیر باربر نیازی به پر کردن آنها نمی باشد.

۷- دیوارها باید کاملاً شاقول باشند. لذا قبل از چیدن دیوارها باید ابتدا و انتهای تمام آنها شمشه گذاری شود. عدم توجه به شاقول چیدن دیوارها سبب افزایش محسوس هزینه های نازک کاری می گردد. به عنوان مثال ممکن است جهت پنهان کردن ناشاقولی دیوار، به جای اجرای گچ و خاک به ضخامت ۲ تا ۲/۵ سانتیمتر، روی آن تا ۷ سانتیمتر گچ و خاک شود. همچنین افزایش دوغاب خور کاشی حمام و سرویسها و یا حتی سنگ نما نیز از مصادیق دیگر بی دقتی در شاقول چیدن دیوارهاست.

۸- جهت کاهش میزان دوغاب خور سنگ نما باید دیوارهای خارجی در طبقات مختلف کاملاً هم باد چیده شوند.

۹- در حین اجرای تیغه ها باید عملیات ریختن دوغاب پس از هر ۵ تا ۱۰ رج دیوار چینی انجام شود.

۱۰- دیوارهای متقاطع به صورت هشتگیر اجرا شده و کاملا با هم درگیر شوند. عدم هشتگیر کردن دیوارها موجب اتصال ناکافی و فرو ریختن تحت بارهای جانبی می گردد.

۱۱- استفاده از بلوک های فاق و زبانه موجب ارتقای عملکرد لرزه ای دیوار به دلیل چفت و بست بهتر بلوک ها در یکدیگر می‌شود.

۱۲- جهت ایجاد تکیه گاه مناسب و جلوگیری از سقوط دیوار تحت نیروی زلزله، محل اتصال دیوار و سقف باید با آجر فشاری یا بلوک به صورت مایل با فشار و ضربه (پاکوفته) اجرا گردد. ایجاد گیرداری هر چند جزئی، در جلوگیری از واژگونی دیوارها در امتداد خارج از صفحه موثر است.

۱۳- جهت افزایش سختی خارج از صفحه و جلوگیری از واژگونی باید دیوارها توسط شاخک هایی به عناصر سازهای متصل شوند. مهار دیوارها در سازه های بتنی به چند طریق امکان پذیر است. قرار دادن صفحات فلزی درون قالب ستون قبل از بتن ریزی یکی از روشهای متداول است. پس از باز کردن قالب ها، میلگردهای L شکل به طول حدود ۱ متر با قطرهای ۸ تا ۱۲ میلیمتر به این صفحات جوش می شود. روش دیگر، سوراخ کاری ستون ها با استفاده از مته و کوبیدن میلگرد درون آن است‌. همچنین جوشکاری تسمه های فلزی دور ستون یا نصب صفحات فلزی با استفاده از رول بولت نیز از راهکارهای پرکاربرد به شمار می رود. در سازه های فلزی نیز معمولاً میلگردهای L شکل به ستونها جوش می شود. اکثراً این میلگردها در هر پنج ردیف بلوک (هر ۱ متر ارتفاع) نصب شده و درون بندهای افقی دیوار قرار می گیرند.

۱۴- در صورت افزایش طول آزاد دیوار از کمترین میزان ۴۰ برابر ضخامت دیوار یا ۶ متر، حتماً از والپست های قائم جهت مهار دیوار استفاده گردد. همچنین در صورت افزایش ارتفاع دیوار از ۳/۵ متر نیز اجرای والپست عرضی در ارتفاع ضروری است.

۱۵- جهت جلوگیری از اثرات منفی اتصال میانقاب بنایی به اسکلت، دیوارها باید با مصالح انعطاف پذیر مانند یونولیت به ضخامت حداقل ۵ سانتیمتر از اسکلت جدا شوند. تخریب سازه ناشی از پدیده ستون کوتاه یکی از آسیبهای شایع مخصوصاً در سازه های بتنی است که با این روش به سادگی قابل پیشگیری می باشد.

۱۶- در دیوارهای دوجداره تمهیدات لازم جهت اتصال دو قسمت به هم در نظر گرفته شده و در هر چند رج، میلگردهای S شکل درون بندها قرار گیرد.

۱۷- در دیوارهای خارجی باید ضوابط مبحث نوزدهم (صرفه جویی در مصرف انرژی) بطور کامل رعایت شود. استفاده از بلوکهای با عرض ۱۵ یا ۲۰ سانتیمتر و یا بلوک های فوم دار جهت کاهش تبادل حرارتی در دیوارهای خارجی الزامی است.

۱۸- کرسی چینی دیوارهای زیرزمین به ارتفاع حدود ۵۰ سانتیمتر با آجر فشاری مرغوب به عرض حداقل ۱۰ سانتیمتر بیشتر از ضخامت دیوار روی آن انجام گیرد. رنگ کرم یکنواخت آجر بیانگر ترکیب شیمیایی و پخت مطلوب، ظاهر نسبتاً صاف نشانه قالبگیری مناسب و صدای زنگ آجر در اثر ضربه نشانه مقاومت، عدم وجود ترک و جذب آب مناسب آن است. جذب آب آجر بین ۸-۲۰ درصد قابل قبول است‌. درصد جذب آب پایینتر موجب عدم چسبندگی به ملات و جذب آب بالاتر موجب خردشدگی و ناپایداری در سیکلهای یخبندان می گردد.

۱۹- در ساختمان های بتنی جهت جلوگیری از نمای نامناسب راه پله ناشی از بیرون زدگی تیرها، ترجیحاً دیوار چینی این قسمت همباد وجه داخلی تیر انجام شده و لغازها در قسمت بیرون ساختمان (سمت همسایه) ایجاد گردد. در سایر قسمتها نیز ترجیحاً از ایجاد لغاز در فضاهای اصلی مانند سالن پذیرایی و اتاق ها اجتناب شده و پیش آمدگی ستونها در فضاهای فرعی مثل حمام، سرویس بهداشتی و آشپزخانه قرار گیرد.

۲۰- دیوارها باید حداقل به مدت سه روز آبپاشی شوند. مرطوب کردن سطح کار موجب افزایش استحکام ملات و جلوگیری از ترک آن می شود.

۲۱- در صورت بروز ترک در دیوارها باید ابتدا منشأ آن با توجه به زاویه، عمق و شرایط محیطی پیدا شده و سپس نسبت به ارائه راهکار اصلاحی اقدام گردد.

۲۲- یکی از موارد شکایت مالکین واحدهای مسکونی، عدم عایق بندی صوتی دیوارها و انتقال واضح صداست که مخصوصاً در آپارتمانهای چند واحدی به معضلی برای ساکنین تبدیل شده است. در بسیاری موارد ملاحظه میگردد که هر چند در اجرای دیوار از بلوک باکیفیت استفاده شده، لیکن عدم توجه به نکاتی ظاهراً ساده، موجب بروز این نقیصه گردیده است. لذا نکات ذیل باید مد نظر قرار گیرد.

۲۳- ارتفاع کلیه دیوارها باید تا تراز سقف سازه ای امتداد. یابد در موارد زیادی دیوارها تنها تا تراز سقف کاذب امتداد یافته و بالای دیوار با سقف درگیر نمی‌باشند.

۲۴- سوراخ‌های کوچک و بزرگ در دیوارها حین اجرا مخصوصاً در محل مهاربندها یا لوله های تاسیسات با تکه بلوک و ملات پر شود.

۲۵- محل سوراخ کاری تاسیسات برقی و مکانیکی در واحدهای مجاور، نباید روبروی هم قرار گیرد. به عنوان مثال اجرای پریز برق در طرفین دیوار مشترک بین دو واحد، موجب از بین رفتن ضخامت بلوک و انتقال واضح صدا می گردد. لذا ترجیحاً سوراخکاری های تاسیسات در محل های متفاوت و با فاصله از واحد دیگر انجام شود‌. همچنین می توان پس از اجرا، درزها را با ملات یا فوم پلی یورتان کاملاً مسدود نمود.

۲۶- به دلیل شکل خاص بلوک های سفالی، عملاً امتداد بلوکها در ردیفهای افقی کاملاً به هم متصل است. لذا در اثر سوراخکاری یک قسمت و یا اتصال به جریان هوای آزاد در نما، عدم هوابندی مناسب و نیز انتقال صوت دور از ذهن نخواهد بود.

دیوارچینی (انواع بلوک)

دیوارچینی

دیوار بنایی:

دیوار چینی یکی از مراحل ظاهراً ساده در تکمیل یک ساختمان است. ولی تجارب گذشته حاکی از آنست که تخریب عناصر غیرسازه ای نظیر دیوارهای بنایی یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار در افزایش خسارات مالی و جانی زلزله می باشد. زلزله سال ۱۳۹۶ در استان کرمانشاه گواهی بر صحت این ادعاست، به طوری که علیرغم بروز آسیبهای سازه ای نسبتاً محدود در ساختمانهای نوساز، ریزش بسیاری از دیوارهای بنایی به دلیل عدم اجرای ضوابط فنی موجب افزایش تلفات و خسارات گردید. همچنین عدم توجه به جزئیات معماری از جمله همباد بودن و ریسمانی دیوارها و نیز شاقول و گونیا بودن آنها موجب مشکلات فراوان در مرحله نازک کاری نازیبایی کار و افزایش هزینه ها می گردد.

انواع بلوک:

با توجه به تنوع مصالح مختلف امکان اجرای دیوار با انواع بلوکهای سفالی و سیمانی، بلوکهای بتن سبک اتوکلاو شده (AAC)، بلوکهای پرلیتی، پانلهای گچی و... وجود دارد که هر یک دارای محاسن و معایب خاص خود است. به عنوان مثال بلوکهای سفالی از ماده اولیه خاک رس در ابعاد ۲۰×۲۰ و ۲۰×۲۵ با ضخامتهای ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سانتیمتر تولید می شوند. سرعت اجرای نسبتاً پایین به دلیل ابعاد کوچک، پرت زیاد، امکان ایجاد پل صوتی و حرارتی به دلیل شکل خاص بلوکها و قیمت پایین تر نسبت به انواع سیمانی از ویژگیهای این بلوکها است‌. همچنین سفالها در انواع ساده و فومدار جهت بهبود عایق بندی صوتی عرضه می شوند.

بلوکهای سیمانی نیز از ترکیب سیمان، آب و سنگدانههای سبک در ابعاد ۴۰x۲۰ و ۵۰x۲۰ با ضخامتهای ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سانتیمتر به صورت ساده و فومدار تولید می شوند. بلوکهای سبک لیکا با استفاده از دانههای رس منبسط شده یکی از سبک ترین انواع بلوکهای سیمانی به شمار می رود. وزن کم، چسبندگی مناسب به ملات و سرعت اجرای زیاد از مزایای بلوکهای سیمانی استاندارد است.

بلوکهای اتوکلاو شده با استفاده از بتن سبک هوادار با وزن مخصوص حدود ۶۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب بر پایه سیمان، سیلیس، آهک و پودر آلومینیوم و مواد افزودنی در ابعاد ۲۰×۶۰ و ۲۵×۶۰ و ضخامت ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵ و ۳۰ سانتیمتر تولید می شود. در اثر واکنش شیمیایی بین آهک و پودر آلومینیوم، گاز هیدروژن آزاد شده که موجب تخلخل و سبک شدن بلوک میگردد (بتن گازی). این بلوکها با برندهای تجاری نظیر سیپورکس و هبلکس عرضه شده که در مواد اولیه، طرح اختلاط و روش نصب تفاوتهایی با هم دارند. کاهش بار مرده به دلیل بافت متخلخل عایق بندی صوتی و حرارتی مناسب، مقاومت در برابر آتش، جذب آب زیاد و قیمت بالاتر نسبت به انواع سیمانی از ویژگی های این بلوک ها است.

بلوکهای سبک پرلیتی حاصل ترکیب یک نوع سنگ آتشفشانی سفید رنگ به نام پرلیت با سیمان و پوکه هستند. این بلوکها عمدتاً در ابعاد ۴۰x۲۰ با ضخامتهای ۱۰ ، ۱۵ و ۲۰ در انواع دو و سه جداره تولید میشوند ویژگیهای خاص پرلیت منجر به کاهش وزن عملکرد فوق العاده در برابر حریق و عملکرد صوتی و حرارتی مناسب این بلوکها گردیده است.

پانلهای گچی نیز در دو نوع توپر و سوراخدار از مخلوط گچ ریزدانه با آب در ابعاد ۵۰×۶۵ و به ضخامت ۶، ۷، ۸ و ۱۰ سانتیمتر تولید می شود. این قطعات به صورت ساده و یا دارای فاق و زبانه هستند و با چسب مخصوص یا ملات گچ روی هم نصب می شوند. اجرای سریع با توجه به ابعاد بزرگ پانل ها، وزن سبک، عدم نیاز به اجرای آستر گچ و خاک در نازک کاری و عدم دوام در برابر رطوبت از ویژگی های بلوک های گچی است.

شرکت های پیمانکاری

فرصت های شغلی مهندسین عمران در شرکت های پیمانکاری

تنوع زیاد مشاغل یکی از مزایای رشته مهندسی عمران است. به طوری که از امکان استخدام در وزارتخانه ها و نهادهای دولتی و اشتغال در شرکت های پیمانکاری و پروژه های اجرایی شامل ساختمان،سد،پل، راه تا شرکت های مشاور جهت طراحی سازه های مختلف و نظارت بر روند عملیات اجرایی،تدوین برنامه های زمان بندی و کنترل پروژه،امور علمی و تحقیقاتی و حتی کارشناسی دادگستری از جمله مشاغل انتخابی یک مهندس عمران شناخته می شود. در ادامه مشاغل مرتبط با این رشته،شرایط کاری،دانش فنی و مهارت های مورد نیاز هر یک به تفکیک بیان شده و مورد ارزیابی قرار گرفته است. بالطبع انتخاب هر یک از موارد مذکور متناسب با استعدادها،ویژگی های شخصیتی،توانمندی های فردی و علایق هر شخص متفاوت بوده و باید متناسب با هدف مورد نظر، گام های عملی جهت کسب مهارت و تحصیل شاخص های ضروری مرتبط با آن برداشته شود.

شرکت های پیمانکاری

پیمانکاری و امور اجرایی شامل کلیه فعالیت های مربوط به ساخت و اجرای انواع ابنیه فنی در بخش دولتی و خصوصی است. مثلاً در مورد یک ساختمان، امور اجرایی شامل تخریب بافت فرسوده موجود،گودبرداری،اجرای فونداسیون،اسکلت، دیوار چینی و نازک کاری بوده و به طور کلی صفر تا صد مراحل ساخت را شامل می شود. مهندسان علاقه مند به امور اجرایی معمولاً جذب شرکت های پیمانکاری شده که شرح فعالیت های آنها به شرح ذیل طبقه بندی می گردد.

شرکت پیمانکار: مهندسان شاغل در دفتر مرکزی شرکت و مهندسان شاغل در پروژه های اجرایی

مهندسان شاغل در دفتر مرکزی

معمولاً هر شرکت پیمانکاری متناسب با رتبه بندی،رسته های کاری، حجم فعالیت ها و پروژه های اجرایی خود اقدام به جذب نیرو می نماید. پرسنل دفاتر مرکزی شامل سرپرست و تعدادی کارشناس دفتر فنی است که اهم فعالیت های هر یک به شرح ذیل می باشد.

سرپرست دفتر فنی

دفتر فنی مرکزی هر شرکت یکی از عناصر اصلی موفقیت آن به شمار رفته و بالطبع سرپرست دفتر فنی نقش برجسته ای در پیشبرد امور و حصول اهداف مورد نظر بر عهده دارد. مسئول دفتر فنی معمولاً یک مهندس عمران یا معمار با سابقه و توانمند،مسلط به ضوابط فنی، امور قراردادها و نشریات سازمان مدیریت و نرم افزارهای مرتبط مثل تکسا یا تدبیر است که مسئولیت اداره امور فنی شرکت مستقیماً متوجه وی می باشد. هماهنگی امور ،رفع موانع و نظارت بر پروژه های مختلف ،کنترل احجام و برآورد مقادیر کار ،تهیه صورت وضعیت مالی پروژه ها،برآورد پیشنهاد قیمت شرکت در مناقصه،کنترل و تطبیق نهایی نقشه های اجرایی،ارائه برنامه زمان بندی و کنترل پروژه و به طور کلی جمع بندی و اداره امور دفتر فنی از اهم وظایف سرپرست دفتر فنی به شمار می رود.

کارشناس دفتر فنی

در کارشناسان دفاتر فنی مرکزی شرکت های پیمانکاری متناسب با اهمیت،حجم و تعداد پروژه های در دست اقدام انتخاب می گردند .متره مقادیر مصالح جهت سفارش خرید و یا برآورد قیمت،بررسی و اعمال تغییرات مورد نیاز در نقشه ها،توانایی انجام و پیگیری امور اداری،تدوین بایگانی منظم از مدارک پروژه ها و تنظیم متون نامه های اداری از اهم وظایف کارشناسان دفاتر فنی مرکزی است.تسلط نقشه های اجرایی،تبحر در متره و برآورد و تسلط به نرم افزارهای Word، Autocad و Excel از ملزومات ضروری کارشناسان دفتر فنی به شمار می رود.

 مهندسان شاغل در پروژه های اجرایی

معمولاً هر شرکت پیمانکاری متناسب با تعداد پروژه های اجرایی در دست ساخت، اقدام به جذب نیرو می نماید.مهندسان شاغل در کارگاه به دو دسته امور اجرایی و دفتر فنی تقسیم می شوند. حضور در دفتر فنی کارگاه از مواردی است که علاوه بر تنوع فعالیت های موجود در یک پروژه عمرانی و امکان کسب تجارب کارگاهی، از تنش های کاری ناشی از ارتباط مستقیم با عوامل اجرایی نیز تا حدود زیادی منفک می باشد. لذا حضور در دفتر فنی کارگاه یکی از بهترین گزینه های موجود در ابتدای ورود به حرفه مهندسی و حتی دوره کارآموزی جهت کسب مهارت های مورد نیاز محسوب می شود. پرسنل دفتر فنی کارگاه همانند دفاتر مرکزی متشکل از سرپرست و تعدادی کارشناس است که اهم وظایف هر یک به شرح ذیل می باشد.

سرپرست دفتر فنی کارگاه

متناسب با حجم کار و اهمیت پروژه معمولاً یک مهندس عمران مجرب و مسلط به نقشه های اجرایی، آیین نامه ها،استانداردهای فنی و ضوابط ساخت به عنوان مسئول دفتر فنی کارگاه منصوب می شود. تصمیم گیری و اظهار نظر در خصوص موارد فنی،بررسی و تطبیق نقشه های اجرایی،کنترل احجام و مقادیر کار ،تهیه صورت جلسات کارگاهی،مکاتبات با دفتر مرکزی و دستگاه نظارت مقیم، تهیه گزارش پیشرفت فیزیکی و ریالی پروژه،تایید صورت وضعیت پیمانکاران جزء و به طور کلی جمع بندی و اداره امور دفتر فنی متوجه وی می باشد. سرپرست دفتر فنی در واقع شخص دوم هر کارگاه محسوب شده و در تعامل و زیر نظر سرپرست کارگاه است. تنظیم صورت وضعیت ماهانه نیز از وظایف بسیار مهمی است که بنا به سلیقه و دیدگاه هر شرکت گاهی توسط عوامل کارگاه و گاهی توسط پرسنل دفتر مرکزی تهیه می گردد.

مهندسان امور اجرایی کارگاه

امور اجرایی کارگاه شامل تخریب، گودبرداری، اجرای فونداسیون ،اسکلت، دیوار چینی و نازک کاری تماماً زیر نظر مهندسان اجرایی مستقر در هر کارگاه صورت می گیرد. توجیه فنی اکیپ های مختلف،پیشبرد مراحل پروژه و نظارت مستمر بر کلیه امور کارگاه از اهم وظایف ایشان قلمداد می شود. معمولاً با توجه به وسعت و اهمیت هر پروژه تعدادی مهندس مسلط به امور اجرایی شامل سرپرست کارگاه و چند نفر مهندس یا تکنسین در پروژه مستقر شده که شرح وظایف هر یک به شرح ذیل می باشد.

سرپرست کارگاه

 سرپرست کارگاه یک مهندس عمران یا معمار با تجربه و مسلط به ضوابط ساخت،نقشه های اجرایی و استانداردهای فنی است که مسئولیت اداره پروژه و اخذ تصمیمات مقتضی بر عهده وی می باشد.کنترل کلیه امور اجرایی،تصمیم گیری در خصوص ترتیب مراحل کار ،زمان بندی پروژه ،اکیپ و عوامل فنی کارگاه، تعداد ماشین آلات، زمان بندی خرید مصالح، ارتباط مستمر با دستگاه نظارت، پیگیری صورت جلسات و دستور کارها، شرکت در جلسات کارگاهی و به طور کلی تمامی موارد مرتبط با مراحل اجرایی پروژه متوجه ایشان است. سرپرست کارگاه نماینده تام الاختیار پیمانکار در پروژه است و کلیه مکاتبات کارگاه با امضای وی انجام می شود. سرپرست کارگاه به لحاظ توان فنی و تجربه اجرایی متناسب با اهمیت و وسعت هر پروژه انتخاب شده و علاوه بر ویژگی های مذکور باید از قدرت مدیریت و تصمیم گیری بالایی نیز برخوردار باشد. اقتدار و برش لازم جهت پیشبرد کارها و در عین حال تعامل و پیگیری مسائل و مشکلات کارگاه از هنرهای مدیریتی سرپرست کارگاه محسوب می گردد.

مهندس یا تکنسین اجرا

متاثر از حجم کار ،وسعت پروژه و اهمیت و پیچیدگی های موجود، تعدادی مهندس و کاردان فنی هر پروژه مستقر شده که به طور دائم کلیه مراحل اجرایی را رصد می نمایند. تفهیم نقشه ها به اکیپ اجرایی، کنترل ابعاد و ضوابط فنی و نظارت مستمر بر روند تکمیل عملیات اجرایی از اهم وظایف ایشان است. تسلط بر نقشه های مختلف، امور فنی ،ضوابط و استانداردها و توانایی کنترل، مدیریت و برقراری ارتباط با عوامل اجرایی از ملزومات ضروری مهندسین مذکور است.

به طور کلی محیط کارگاه به دلیل ارتباط با اکیپ های مختلف، ماشین آلات و تجهیزات جدید، آشنایی با اصول اجرایی و امکان کسب سریع تجربه از مزایای زیادی برخوردار است .در کنار محاسن مذکور، شرایط خاص پروژه های عمرانی مثل تنش های محیط کار، سر و صدای زیاد، شرایط آب و هوایی مختلف، بعد مسافت احتمالی مخصوصاً در مورد کارگاههای خارج از شهر و... نیز از ویژگی های آن به شمار می رود.

دیزل ژنراتور

دیزل ژنراتور

قطعات اصلی

دیزل ژنراتور یکی از ماشین آلاتی است که در کارگاه های ساختمانی جهت تامین روشنایی و یا برق سه فاز جهت جوشکاری، راه اندازی تاورکرین یا آسانسور کارگاهی مورد استفاده قرار می گیرد. قدرت دیزل ها با توان خروجی بر حسب KVA (kilo volt ampere) سنجیده شده که بطور تقریبی با ضرب این عدد در ۱/۵ میزان آمپر خروجی مشخص می گردد. برندهای کامینز (cummins) آمریکا، پرکینز(perkins) انگلیس، ولوو(volvo) سوئد (برخی نمونه ها در آلمان تولید می شود) و مکالته(mwcc aite) ایتالیا از انواع قدیمی و باکیفیت موجود در بازار به شمار می روند. اهمیت بالای دیزل ژنراتور به حدی است که از کار افتادن کوتاه مدت آن نیز موجب بروز وقفه در عملیات اجرایی کارگاه می گردد. این دستگاه از دو قسمت اصلی مکانیکی و الکتریکی به نام دیزل و ژنراتور تشکیل شده است. موتور دیزل موجب تبدیل انرژی شیمیایی سوخت فسیلی به انرژی مکانیکی بوده که در قسمت ژنراتور به انرژی الکتریکی تبدیل می.شود دیزل ژنراتور دارای قطعات فراوانی بوده و تعمیر و نگهداری آن نیاز به تخصص بالایی دارد.

نکات فنی و اجرایی:

1- به دلیل وزن زیاد و عدم امکان جابجایی مکرر محل قرارگیری دیزل با دقت انتخاب شود.

2- در کارگاه های واقع در محیط های شهری، حتی المقدور دیزل در جایی قرار گیرد که سروصدای آن کمتر پخش شود.

3- جهت کاهش صدای دیزل میتوان پیرامون آنرا با فاصله حدود ۱ متر از هر طرف (جهت خنک شدن دیزل و امکان تعمیر قطعات) دیوار کشید. در این صورت دقت شود که جلو و عقب دستگاه جهت مکش هوا کاملاً باز باشد. قرار دادن دستگاه در معرض جریان هوا برای خنک کردن موتور آن ضروری است. سیستم خنک کننده آبی همراه با تهویه مناسب هوا در داخل محفظه می تواند از بالا رفتن بیش از حد دمای موتور جلوگیری کند. همچنین استفاده از کانوپی (canopy) با عایق بندی مناسب نیز در موارد خاص علیرغم قیمت بالاتر امکان پذیر است.

4- به دلیل حساسیت ژنراتور دستگاه به رطوبت، محل قرارگیری حتماً مسقف بوده و از پاشیدن آب باران روی دستگاه جلوگیری شود.

5- محل قرارگیری دیزل باید کاملاً تراز باشد. لازم است تا پس از جانمایی مناسب دستگاه سکوی بتنی به ارتفاع حداقل ۱۰ سانتیمتر اجرا شده و دیزل روی آن قرار گیرد.

6- بازدیدهای دوره ای جهت تعویض روغن و فیلتر آن فیلتر هوا ضدیخ و تست دستگاه در موعد مقرر مطابق با کاتالوگ فنی و ساعت کارکرد انجام شود. تعویض به موقع فیلتر هوا، آیتم موثری در کاهش مصرف سوخت به شمار می رود.

7- از تحمیل بار اضافه به دستگاه خوددداری شود اعداد حک شده بر روی دستگاه، حداکثر توان خروجی اسمی آن است که ارتفاع قرارگیری از سطح دریا بر روی آن موثر می باشد. لذا هیچگاه نباید دستگاه به اندازه حداکثر توان اسمی زیر بار قرار گیرد.

8- لرزش دیزل تا حدودی طبیعی است، ولی عواملی مثل تحمیل بار اضافه به سیستم، ناترازی دستگاه و یا شل بودن پیچهای کوپلینگ از عوامل تشدید آن به شمار می رود.

9- اتصالات مربوط به سیستم سوخت رسانی کنترل شده و در صورت نشتی، جهت جلوگیری از آتش سوزی سفت شوند. تمیز نگهداشتن ژنراتور و جلوگیری از هر نوع نشتی الزامی است.

10- جهت افزایش ایمنی و جلوگیری از آتش سوزی دستگاه باید هنگام سوخت گیری خاموش شود.

11- جهت جلوگیری از هوا گرفتن دستگاه به دلیل اتمام سوخت، ترجیحاً منبع اصلی کارگاه (با اتصالات لازم) به دیزل متصل گردد.

12- در صورت روشن نشدن دیزل باید باتری، میزان سوخت باک و هواگیری احتمالی دستگاه بررسی شود.

13- هوا گرفتن دیزل به علت تمام شدن سوخت و یا دلایل دیگر، یکی از موارد شایعی است که موجب روشن نشدن دستگاه می گردد. در این صورت ابتدا باید تلمبه دسـتـی سـر پمپ ســه گوش را بطور مکرر فشار داده تا هوای اضافی خارج شود (معمولاً با چرخاندن تلمبه در جهـت خــلاف عقربه های ساعت، ضامن تلمبه رها شده و آماده کار می شود). در صورت رفع نشدن عیب باید سر یکی از سوزن های فارسونگا را با آچار شل کرده و مجدداً تلمبه را مکرراً فشار داده تا سوخت از ســر ســوزن خارج شود. با خروج کامل هوا استارت زده و پس از روشن شدن دستگاه سوزن مجدداً سفت می گردد. در برخی دیزلها نیز یک پیچ هواگیری روی پمپ فارسونگا نصب شده که با شل کردن آن و فشار مکرر تلمبه، هوای دستگاه تخلیه می شود.

14- در صورت گرم شدن زیاد دیزل، میزان آب رادیاتور، ترموستات و پمپ آب کنترل شود. ۱۵

15- تسمه پروانه باید سفت شده و در صورت فرسودگی تعویض گردد.

16- خروج دود سفید از اگزوز نشانه بروز عیب در انژکتور یا نقص عملکرد رینگها یا سوپاپ هاست. همچنین خروج دود سفید رنگ به همراه کم کردن زیاد آب و داغ کردن دستگاه از علائم احتمالی سوختن واشر سرسیلندر به شمار می روند.

17- خروج دود سیاه نشانه کثیفی فیلتر هوا و نامیزانی پمپ انژکتور است.

18- خروج دود آبی رنگ نیز نشانه روغن سوزی احتمالی دستگاه یا فرسودگی رینگهای پیستون است. بدیهی است که سه مورد اخیر کاملاً تخصصی بوده و در صورت بروز باید سرویس کار مربوطه دیزل را مورد بررسی قرار دهد. ادامه کار دیزل در این حالتها موجب خرابی بیشتر دستگاه  می گردد.

نکات تکمیلی فنی و اجرایی تاور کرین

1- در هر مرحله افزایش ارتفاع باید شاقولی کل پایه با دوربین کنترل شود. ناشاقولی دستگاه یکی از مواردی است که ایمنی تاور را با خطر مواجه می کند. 

2- با توجه به تنش های زیاد ایجاد شده در نواحی کمربندها، باید دقت کافی در جوش اتصالات به عمل آمده و جوشکاری توسط افراد ماهر انجام شود.

3- با توجه به تاثیر محسوس تاور در پیشرفت عملیات اجرایی، باید زمان های لازم برای افزایش ارتفاع از قبل پیش بینی شود. پس از اتمام نصب ستونها، پلها و تیرهای فرعی یک پارت و توزیع کپسول های هوا، الکترود و ورقهای اتصال در طبقات، زمان بهینه جهت افزایش ارتفاع تاور فراهم می گردد. بطور معمول و با توجه به نوع تاور، حدود ۵-۳ روز جهت این کار مورد نیاز می باشد.

4- در جابجایی ستون ها و قطعات سنگین از سیستم دو قلاب (۴ بوکسل) استفاده شود. لیکن جهت افزایش سرعت کار در هنگام نصب پلها و بارهای سبک، لازم است دستگاه به صورت تک قلاب (۲ بوکسل) تغییر وضعیت یابد.

5- در تاورهای سنگین جهت حصول ظرفیت نهایی انتقال بار باید از جفت شاریوت استفاده شود. زیرا امکان حصول ظرفیت نهایی با شاریوت تک مقدور نخواهد بود. (حذف یکی از شاریوتها از موارد معمول توسط برخی فروشندگان است).

6- ترجیحاً از راننده جرثقیل دارای گواهینامه اپراتوری تاور کرین استفاده شود که آموزش های لازم را دیده باشد. لیکن در شرایط فعلی معمولاً این نوع راننده ها زیاد نیستند!

7- از قطع و دستکاری سنسورهای کنترل تناژ دستگاه توسط راننده یا عوامل اجرایی جهت افزایش تناژ قابل حمل اجتناب شود. به عنوان یک اشتباه رایج در کارگاه ها سیستم اورلد دستکاری شده که با توجه به فرسودگی معمول قطعات پایه ها و فلش قطعاً موجب کاهش ضریب اطمینان دستگاه می گردد.

8- جهت اطمینان از صحت عملکرد تاور و اجزای آن لازم است بازدیدهای دوره ای جهت تعمیر و نگهداری صورت گیرد. جهت پاسخگویی بیشتر فروشنده در قبال کیفیت و تضمین جرثقیل فروخته شده میتوان در قرارداد خرید، تعمیر و نگهداری در دوره بهره برداری را نیز به عهده وی گذاشت.

 9- خطرات و موانع احتمالی مخصوصاً امکان برخورد تاور با کابل های برق مجاور پــروژه بررسی شده و تمهیدات لازم به کار گرفته شود.

10- در مواقعی که اپراتور دید کامل و صحیح نسبت به مسیر ندارد، مانند جابجایی بار در پشت ساختمان و یا تخلیه بار در ،شب یک نفر علامت دهنده (ریگر) باید علامتهای لازم را به وی بدهد.

11- حتی المقدور از جابجایی بار در شب اجتناب نموده و در صورت ضرورت، از قبل تعدادی پروژکتور روی فلش و پایه نصب گردد.

12- در زمان باد شدید یا باران، هم به جهت مسائل ایمنی و هم به لحاظ امکان سوختن قطعات الکتریکی دستگاه مانند دیودها و خازنها در اثر اتصالی یا فشار مضاعف به دستگاه، از ادامه کار تاور جلوگیری گردد.

13- تسمه ها و بوکسلها هر چند وقت یک بار مورد بررسی قرار گرفته و در صورت زدگی، نسبت به تعویض آنها اقدام شود.

14- جهت جلوگیری از خروج بوکسل از درون قلاب، لازم است قلاب مجهز به ضامن ایمنی (شیطونک) باشد.

15- در زمان بستن بار و قطعات از افراد با تجربه استفاده شده و ایمنی فدای سرعت نگردد.

16- در بستن پلها و تیرهای فرعی از تسمه و در جابجایی ستونها از سیم بوکسل استفاده شود. سر خوردن بار ناشی از عدم دقت در بستن بار یکی از موارد شایع و خطر آفرین در کارگاهها به شمار می رود.

17- استفاده از تاور جهت بیرون کشیدن یک قطعه مثلاً بیرون کشیدن لوله مدفون در خاک مجاز نیست. تبعات این کار حتی تا سقوط و چپ شدن تاور محتمل خواهد بود.

18- بعد از اتمام کار باید بار از روی قلاب برداشته شده و قلاب تا آخرین نقطه بالا رود. همچنین بوم کرین در جهت چرخش آزاد باشد تا در جهت باد قرار گیرد. در پروژه های نزدیک هم مانند برج های متوالی در شهرک های مسکونی، جهت کاهش احتمال برخوذد با تاور مجاورباید فلش نیز قفل گردد.

قطعات اصلی و نحوه نصب تاور کرین

قطعات اصلی و نحوه نصب:

قطعات اصلی تاور کرین در شکل زیر نمایش داده شده است.

 

قطعات اصلی تاور کرین

پایه (دکل) چهار وجهی تاورکرین از قطعات خرپایی جهت تحمل تنشهای وارده و انتقال بار به فونداسیون تشکیل شده است پایه از سکشنهای با ارتفاع حدود ۲ تا ۳ متر از فولاد سخت ST52 ساخته شده که به صورت مدولار روی هم نصب و با پیچ یا پین در جای خود محکم می شوند. در هنگام آرماتوربندی فونداسیون، اولین قطعه (کالسکه) داخل پی قرار داده شده و بنا به تناژ دستگاه و مطابق با کاتالوگ فنی حدود ۱ تا ۲ متر درون بتن فونداسیون مدفون می گردد. پس از گیرش بتن، به ترتیب سایر سکشنها تا ارتفاع مورد نظر با استفاده از جرثقیل ماشینی در جای خود قرار داده می شوند. همچنین در برخی مدلها،کالسکه تاورکرین به وسیله وزنه های بتنی در جای خود ثابت می شود. در مدلهای ریلی نیز به روش تقریباً مشابه عمل می گردد. با این تفاوت که وزنه ها فقط روی پایه تاور قرار گرفته و بدون اتصال با زمین، قابلیت جابجایی کل دستگاه را فراهم می کند.

سپس کاج دستگاه روی سکشنها نصب میگردد. قطعه ارتفاع دهنده تاور (کاج)، یک قطعه واسط در بین دو سکشن است که در هنگام نیاز به افزایش ارتفاع دستگاه مورد استفاده قرار می گیرد. افزایش ارتفاع تاور به این صورت است که ابتدا پمپ هیدرولیک روی کاج سوار می شود. سپس تحت فشار جکها، کل دستگاه به اندازه یک سکشن بلند شده و قطعه جدید در فضای خالی ایجاد شده نصب می شود. پس از سفت کردن پیچها، سایر سکشنها نیز به همین ترتیب نصب شده و مراحل مذکور تا رسیدن به ارتفاع مورد نظر تکرار می گردد.

در مرحله بعد قطعه زیرگردان، گردان و کابین روی دکل نصب می شود (در دستگاههای مختلف، محل نصب کابین تا حدودی متفاوت است). گردان تاور دارای یک الکتروموتور قوی است که موجب گردش ۳۶۰ درجه دستگاه می گردد.

پس از نصب گردان، نوبت نصب کله قندی یا تاج تاور است. کله قندی یک قطعه خرپایی مخروطی شکل است که فلش و کن فلش توسط مهارهای فلزی به آن متصل می شود.

پس از نصب کله قندی، کانتر جیب یا کن فلش توسط جرثقیل ماشینی و با استفاده از پینهای فولادی به پشت گردان متصل می شود. پس از تثبیت کن فلش و نصب بازوهای مهاری، بنـا بـه تنـاز دستگاه تعدادی وزنه بتنی روی آن نصب می شود. کن فلش به کمک وزنه های بتنی، وظیفه حفظ تعادل تاور را بر عهده دارد.

پس از آن، فلش یا جیب در جای خود قرار گرفته و مهاریهای آن نصب می شود. جیب یا فلش یکی از اصلی ترین قسمتهای تاور است که به صورت سکشنهای ۵ تا ۱۰ متری خرپایی به صورت مدولار روی زمین به هم متصل شده و به وسیله جرثقیل ماشینی در جای خود نصب می گردد. فلش از یک طرف آزاد و از طرف دیگر به گردان متصل است و توسط مهارهای فلزی به کله قندی وصل می شود. ارتفاع خرپای فلش بسته به ظرفیت نوع تاور و طول مورد نیاز از حدود ۰/۵ تا بیش از ۲ متر متغیر است.

در مرحله نهایی، شاریوت روی فلش قرار گرفته و بوکسلها و قلاب (هوک) نصب می شوند شاریوت یک ارابه فلزی است که بر روی فلش نصب شده و وظیفه جلو یا عقب بردن بار را با استفاده از یک گیربکس الکتریکی بر عهده دارد.

در نهایت با راه اندازی تابلو برق و تست ترمزها و مجموعه دستگاه، مراحل نصب تاورکرین پایان می یابد. تابلو برق معمولاً در پشت کابین اپراتور قرار دارد و کلیه اجزای برقی تاور شامل خازنها، دیودها و مقاومتها در آن قرار دارد. معمولاً جهت بالا بردن امنیت کار با تاور، سنسورهای متعددی روی آن نصب شده که مشخصات فیزیکی دستگاه را کنترل نموده و در صورت افزایش مقادیر از حد مجاز، به صورت خودکار مدار را قطع میکند.

سنسور گشتاور معمولاً بر روی تاج تاور قرار گرفته و میزان خمش آنرا اندازه گیری می کند. همچنین سنسور تناژ جهت اندازه گیری وزن بار بلند شده بکار می رود.

شرکت های مشاور

شرکت های مشاور

طراحی،انجام محاسبات فنی و نظارت مستمر بر هر پروژه از مرحله پیش تولید و مطالعات امکان سنجی تا مرحله نهایی توسط شرکت های مشاور ذیصلاح در هر رشته صورت میگیرد. به عنوان نمونه در مورد یک پروژه ساختمانی،مراحل طراحی نقشه های معماری، سازه،طراحی نما، دکوراسیون داخلی،نقشه های تاسیسات برقی و مکانیکی و نظارت بر حسن انجام امور طبق نقشه های مصوب توسط مهندسین شاغل در شرکت های مشاور انجام می گیرد. لذا معمولاً مهندسان علاقه مند به امور طراحی جذب شرکت های مشاور گردیده که شرح فعالیتهای آنها به شرح ذیل طبقه بندی می گردد.

شرکت مشاور: مهندسان شاغل در دفتر مرکزی شرکت و مهندسان شاغل در پروژههای اجرایی

مهندسان شاغل در دفتر مرکزی

معمولاً دفاتر فنی شرکت های مشاور شامل سرپرست دفتر فنی،طراح سازه،طراح معماری و مدیر رسیدگی پیمان است که متناسب با رتبه شرکت و چارت سازمانی از تعدادی زیر مجموعه نیز برخوردار هستند.

سرپرست دفتر فنی:

سرپرست دفتر فنی بالاترین مرجع تصمیم گیر در خصوص مباحث فنی محسوب شده که مستقیماً زیر نظر مدیر عامل هر شرکت قرار دارد. به دلیل اهمیت وظایف، معمولا یک مهندس عمران یا معمار با سابقه و مسلط به امور طراحی و محاسبات،ضوابط فنی، امور قراردادها،مناقصات و نشریات سازمان برنامه و بودجه در این جایگاه قرار می گیرد. کنترل احجام و مقادیر پروژه جهت برگزاری مناقصات،بررسی نهایی صورت وضعیت ارسالی از ،پیمانکار،تطبیق و تصویب نهایی نقشه های اجرایی،کنترل برنامه زمان بندی پروژه ها و به طور کلی جمع بندی و اداره امور دفتر فنی متوجه وی است.

طراح سازه:

طراحی کلیه عناصر سازه ای شامل سازه نگهبان،فونداسیون،اسکلت،دیوارهای برشی و سقف ها بر عهده طراح سازه است. بالطبع با خاص شدن شکل هندسی طرح،افزایش تعداد طبقات،مساحت پروژه،طول دهانه نامتعارف و افزایش میزان بارهای ثقلی و جانبی، وظیفه طراح سازه نیز پیچیده تر شده و باید تمهیدات لازم در رعایت کلیه الزامات آیین نامه ای بکار گرفته شود. همچنین در مواردی نیز به دلیل عدم وجود استانداردهای مدون داخلی باید از استانداردهای شناخته شده و معتبر خارجی استفاده گردد.

سطح علمی مناسب،تسلط به استانداردهای طراحی،ضوابط اجرایی و محاسبات فنی،آشنایی نسبی با انواع روشهای ساخت، تسلط کامل به نرم افزارهای Etabs،Sap و Safe و توانایی انجام انواع تحلیل های استاتیکی و دینامیکی از ملزومات ضروری طراح سازه می باشد.

حفظ ایستایی کامل ساختمان و حداقل کردن خسارات در زلزله های شدید در کنار بهینه کردن هزینه های پروژه از هنرهای بارز یک طراح خبره به شمار می رود. همچنین درک صحیح و دقیق از رفتار سازه،نحوه عملکرد اتصالات مختلف،تئوری توزیع تنش ها،راهکارها و روشهای نوین طراحی و مقاوم سازی از الزامات طراح سازه است. لذا تنها اپراتوری نرم افزارهای مذکور و وارد کردن اطلاعات و اخذ خروجی کافی نبوده و تحلیل داده های خروجی بخش مهمی در طراحی دقیق و بهینه یک سازه محسوب می گردد.

مشاهده برخی نقشه های سازه مخصوصاً در موارد بهسازی سازه های قدیمی حاکی از عدم شناخت کافی و ضعف دانش فنی در بین بعضی از مهندسین طراح است. طرح هایی که گاهی اجرای آنها علیرغم صرف هزینه های زیاد نه تنها تاثیری بر بهبود رفتار سازه تحت بارگذاری لرزه ای نداشته،بلکه با افزایش وزن آن موجب تشدید نیروها، پیچش سازه،تمرکز تنش ها و نهایتاً افت عملکرد می شوند.

طراح معمار:

چارت معماری شرکت های مشاور معمولاً از یک یا چند طراح،تکنسین و نقشه کش تشکیل می گردد. طراحی نقشه های اولیه جهت طرح های توجیهی و نیز فاز ۱ و ۲ معماری شامل نمای پروژه،پلان طبقات،دکوراسیون داخلی و محوطه سازی بر عهده مهندس معمار می باشد. حسن سلیقه،قدرت تجسم بالا،تسلط به قوانین شهرداری و ضوابط اجرایی،آشنایی با سبک های معماری و مبانی زیبایی شناسی،شناخت کامل مصالح،آشنایی با فناوری های نوین و تسلط کامل به نرم افزارهای طراحی و انیمیشن سازی از جمله 3D max،Real time landscaping architect،Archicad،Revit architecture،Autocad از ملزومات ضروری طراح معماری است.

طراح تاسیسات مکانیکی و برقی:

طراحی و نظارت بر روند عملیات اجرایی مرتبط با تاسیسات مکانیکی و برقی ساختمان وظیفه اصلی مهندسین مربوطه در این حوزه است. به دلیل پیچیدگی های موجود در این بخش مخصوصاً در پروژه های بزرگ امکان نظارت کافی توسط مهندسین عمران به دلیل عدم وجود دانش فنی وجود نداشته و بالطبع از متخصصین امر استفاده می گردد. آشنایی با انواع سیستم های تاسیساتی نوین، روش اجرا و محاسن و معایب آنها،طراحی بهینه تاسیسات برق و مکانیک متناسب با شرایط هر پروژه،برآورد مقادیر کار و دفترچه مشخصات فنی و کنترل صورت های کارکرد مربوطه از اهم وظایف مهندسین تاسیسات محسوب می شود.

مدیر پیمان و رسیدگی:

پیمان و رسیدگی یکی از مهم ترین بخش های هر شرکت مشاور محسوب شده که به دلیل ارتباط مستقیم با مراحل بررسی، کنترل،تطبیق و تایید صورت های مالی پیمانکاران و تنظیم مدارک مناقصات از اهمیت زیادی برخوردار است. تجربه و توان فنی و اطلاع از آخرین ضوابط و بخشنامه های سازمان مدیریت از مهم ترین توانمندی های مدیر پیمان به شمار می رود. آگاهی از معیارها و ضوابط حاکم بر عقد قراردادهای عمرانی،انجام امور مربوط به تشریفات مناقصه و عقد پیمان با پیمانکاران،تنظیم نمونه فرم قراردادها،جمع بندی اطلاعات لازم درباره شرایط و وضعیت پیمانکاران،بررسی و تایید صورت وضعیت،کنترل مابه التفاوت نرخ مصالح و تعدیل موقت و قطعی و تطبیق آنها با مفاد پیمان،شرکت در کمیسیون های تحویل موقت و قطعی،رسیدگی به تاخیرات پیمانکاران و بررسی شرایط خلع ید یا خاتمه پیمان طبق ضوابط از اهم وظایف مدیر پیمان و رسیدگی محسوب می شود.

مهندسان شاغل در پروژه های اجرایی

نظارت بر حسن اجرای عملیات ساخت توسط مهندسین مشاور صورت می گیرد. از نظارت های دوره ای در پروژه های کوچک تا دستگاه نظارت مقیم در پروژه های بزرگ جهت کنترل ضوابط فنی،ارائه دستور کارهای مقتضی،پیگیری و بررسی آزمایش های مورد نیاز،کنترل کیفیت مصالح ورودی به کارگاه و تطبیق آن با مشخصات پیمان،بررسی صورت جلسات و تایید آیتم ها،پیگیری روند پیشرفت پروژه و مسائل و مشکلات جاری، انجام بازدیدهای دوره ای از کارگاههای مرتبط(مثلاً کارخانه ساخت اسکلت فلزی پروژه)، کنترل اولیه صورت وضعیت های پیمانکار،تطبیق اجرا با نقشه و نظارت بر حسن اجرای امور از اهم وظایف مهندسین مشاور مستقر در کارگاه ها است.

رزومه کاری

رزومه کاری

نحوه تنظیم رزومه:

تهیه رزومه مناسب نخستین گام در یافتن شغل مورد نظر است. رزومه هویت حرفه ای شما را با نمایش سطح تحصیلات،مهارت ها، دست آوردها و تجارب کاری به مصاحبه کننده منتقل می کند. لذا باید به بهترین شکل تنظیم شده تا دارای تاثیر اولیه مناسبی در معرفی شما باشد. رزومه کاری باید در عین اختصار شامل تمام مهارتهای برجسته باشد تا فرد مطالعه کننده از مشخصات فردی، سوابق تحصیلی،پیشینه شغلی و مهارتهای شما مطلع گردد.

در وهله اول باید لیستی از همه اطلاعات تحصیلی،سوابق علمی،تجارب اجرایی،افتخارات و دست آوردها،دوره های تخصصی گذرانده شده و گواهی های کسب شده تهیه نمایید. سپس باید کلیه اطلاعات را در جای مناسب خود دسته بندی کنید. به خاطر داشته باشید که رزومه باید شفاف،مختصر و کامل باشد. همچنین ترتیب نگارش نیز باید از آخرین(جدیدترین) مدرک یا شرایط شغلی بـه
قدیمی ترین آنها تنظیم گردد.در ادامه ترتیب نگارش اطلاعات در رزومه ارائه شده است.

اطلاعات شخصی:

شامل عکس پرسنلی،نام و نام خانوادگی،شماره تماس ،ایمیل،تاریخ تولد و برای آقایان باید وضعیت نظام وظیفه نیز مشخص شود.

مدارک تحصیلی:
به ترتیب نام مدرک،رشته تحصیلی،نام دانشگاه یا موسسه،تاریخ شروع و اتمام دوره تحصیلی خود را ذکر نمایید.

سوابق شغلی:
به ترتیب سمت و عنوان شغلی تان،نام شرکت،موسسه یا محل کار،تاریخ شروع و اتمام همکاری را بنویسید.

سوابق علمی:
مقالات علمی،کتابها،طرحهای پژوهشی و مواردی از این دست را به همراه زمان انتشار جهت معرفی شخصیت علمی خود لیست کنید.

مهارت ها و توانایی ها:
نرم افزارهای مرتبط،زبان های خارجی،دوره های مهارتی و نظایر آنرا ذکر کرده و میزان آشنایی و تسلط تان را درباره هر کدام بنویسید.

نکات ضروری در تنظیم رزومه:

یک رزومه قوی سهم زیادی در حصول موقعیت شغلی مناسب دارد.لذا باید شما را به خوبی و در سطح واقعی توصیف کند.

به طور معمول کارفرمایان علاقه دارند از آخرین وضعیت شما آگاه شوند.پس سوابق خود را از آخر به اول بنویسید.

در انتخاب کلمات و جملات دقت کنید.کلمات باید بیانگر انگیره،جدیت و خلاقیت شما در انجام شغل مورد نظر باشند.

حتماً رزومه را با استفاده از فونتهای رسمی تایپ کنید.رعایت نکات دستوری و ویرایشی در تنظیم رزومه را فراموش نکنید،زیرا غلط های املایی و نگارشی تاثیر بسیار بدی در نظر مخاطب خواهد داشت.

هیچ گاه در رزومه به میزان حقوق درخواستی اشاره نکنید.

صادق باشید و درباره توانمندی ها و تجاربتان بیش از حد اغراق نکنید. گرچه اندکی اغراق در مهارتها و تجارب در صورت داشتن توانمندی مناسب در اثبات آنها بلامانع است.

از ارائه اطلاعات غیر ضروری اجتناب نمایید.به عنوان مثال مجرد یا متاهل بودن و یا آدرس پستی جزء اطلاعات شخصی بوده و ضرورتی در ارائه آنها نیست.

به عنوان نمونه یک رزومه در شکل زیر ارائه گردیده است.

نکات مهم در مصاحبه شغلی

ارسال رزومه برای شرکتهای متقاضی یکی از روشهای موثر جهت یافتن شغل مناسب است که بالطبع با توجه به اعلام اولیه برخی از آنها باید در مصاحبه هایی حضور یابید. رعایت اصول و قواعدی به ظاهر ساده و بدیهی ولی در عمل بسیار کارآمد و ضروری، موجب تمایز شما از سایرین و افزایش احتمال موفقیت در مصاحبه شغلی خواهد بود. موارد سلبی و ایجابی، رعایت آداب معاشرت، نکات روانشناسی، بایدها و نبایدها و به طور کلی دانستن آنکه چه کارهایی را باید انجام دهید و چه کارهایی را نباید انجام دهید و تکرار و تمرین آنها قطعاً شانس شما در کسب موقعیت شغلی مناسب را ارتقا می بخشد.

این قواعد موجب بروز استعدادهای پنهان شما شده و احتمال موفقیت حین مدت کوتاه مصاحبه را به حداکثر می رساند. به دلیل اهمیت بالای موارد مذکور، برخی از نکات مهم و کلیدی در این خصوص ارائه گردیده است.

سعی کنید تا حدودی درباره شرکت مورد نظر، زمینه های کاری، پروژه ها، سوابق، مهارتهای مورد نیاز و مواردی از این دست تحقیق نمایید. وب سایت شرکت مورد نظر می تواند یک منبع مناسب برای دریافت اطلاعات مورد نیاز شما باشد. بالطبع کمی هوشمندی در این زمینه در جلب رضایت کارفرما بسیار موثر خواهد بود.

چهره و لباس شما اولین چیزی است که مصاحبه کننده از شما می بیند. حتماً از لباس تمیز، رسمی و ترجیحاً رنگ روشن استفاده نمایید. به لحاظ روانشناسی، رنگهای روشن تاثیر مثبتی در ذهن مخاطب ایجاد می نماید. سعی کنید اصول اولیه در خوش لباسی نظیر تناسب رنگ کیف، کفش و ترجیحاً کمربند (برای آقایان) را رعایت کنید. همچنین به عنوان یک توصیه کلی (مخصوصاً برای
خانمها)، تا حد ممکن از وسایل جانبی زیورآلات و آرایش غلیظ استفاده نکنید.

همراه داشتن کیف دستی و ساعت مچی از موارد ضروری است. همچنین کاغذ و خودکار برای یادداشت برداری را فراموش نکنید. یادداشت برخی نکات و پیشنهادهای احتمالی جهت ایجاد حس ریزبینی و مسئولیت پذیری شما بسیار موثر است.

وقت شناسی یکی از موارد ضروری در مصاحبه است. لذا باید راس ساعت در جلسه مصاحبه حاضر شوید. توصیه می شود جهت آرامش و اعتماد به نفس بیشتر، آشنایی مختصر با فضای کاری و محیط شرکت و یا پر کردن فرمهای احتمالی، چند دقیقه زودتر در محل حضور یابید.

قبل از ورود تلفن همراهتان را خاموش کنید. زنگ خوردن موبایل در میانه کلام مصاحبه کننده تاثیر منفی زیادی ایجاد می نماید. 

سوالات متداول برای مصاحبه های شغلی را مرور کرده و پاسخهای خوبی برای آنها آماده کنید. برخی سوالات متداول عبارتند از:
چطور با این شرکت آشنا شدید؟

چرا قصد دارید شغل فعلی خود را ترک کنید؟

میزان حقوق درخواستی شما چقدر است؟
و قطعا پرسشهایی جهت سنجش اطلاعات فنی، سوابق کاری و یا نرم افزارهای تخصصی مرتبط.

به خاطر داشته باشید اولین تاثیری که در دقایق ابتدایی برخوردتان به مخاطب منتقل می کنید در موفقیت با شکست شما بسیار موثر خواهد بود. لذا با ورود مودبانه به اتاق مصاحبه (قبل از ورود در بزنید) و احوالپرسی متین و رسمی (در دست دادن پیش قدم نشوید)،تاثیر مثبتی از شخصیت خود ایجاد نمایید.

با اعتماد به نفس و آرامش به سوالات مطرح شده پاسخ دهید. دقیق گوش کردن جهت فهم صحیح سوال از نکات مهم در پاسخگویی مناسب است. هرگز وسط سوال شروع به پاسخگویی نکنید. همچنین ترجیحاً از پاسخهای نسبتاً کوتاه و دقیق استفاده نمایید. حتی هول شدن احتمالی در اوایل مصاحبه چندان مهم نمیباشد در این موارد سعی کنید چند ثانیه صبر نموده و سپس با تامل و حفظ آرامش پاسخ دهید حفظ اعتماد به نفس و خونسردی حتی در برابر سوالات نامتعارف و بی ربط و یا سوالاتی که پاسخشان را نمیدانید و یا فراموش کردهاید از نکات موثر در نتیجه مصاحبه خواهد بود.

به هیچ عنوان در مورد کارفرما یا شرکت قبلیتان بدگویی ،نکنید زیرا موجب ایجاد ذهنیت نامناسب از شما خواهد شد بالطبع امکان تکرار همان موقعیتهای قبلی در شرکت جدید نیز وجود داشته و نق زدن و بدگویی زیاد موجب احتیاط و بدبینی کارفرما از شخصیت شما میگردد.

در حین مصاحبه آرامش خود را حفظ کرده و ارتباط چشمی مناسبی با مصاحبه کننده برقرار نمایید سعی کنید به نحو مناسب به صندلی تکیه داده و از پا روی پا انداختن قوز کردن حرکات زیاد دست یا بدن نگاه کردن به طرفین بازی کردن با خودکار جویدن آدامس زیر لب حرف زدن و یا ارتباط چشمی نامناسب با مخاطب اجتناب نمایید.

در حین مصاحبه کاملاً رسمی و جدی باشید جملات ،غیر رسمی نقل خاطره و یا شوخی در مصاحبه کاری چندان پسندیده نیست حتی در صورت مواجهه با رفتار غیر رسمی شخص مصاحبه کننده ترجیحاً همچنان نسبتاً رسمی رفتار نمایید.

در مورد تجارب و مهارتهایتان به وضوح و با علاقه صحبت .کنید در مصاحبه لازم نیست به صورت افراطی شکسته نفسی نمایید نکته حائز اهمیت آنست که تعریف زیاد از خود نیز در ذهن طرف مقابل اثر نامطلوبی خواهد داشت لذا در این زمینه حد تعادل را رعایت کنید.

به عنوان یک نکته اساسی انتظارات خود را واقع بینانه کرده و در بدو استخدام انتظار حقوق بالایی را نداشته باشید ضررهای احتمالی ناشی از تصمیمات اشتباه به دلیل بی تجربگی و عدم مهارت خود را نیز به عنوان بخشی از حقوقتان تصور کنید بدیهی است با افزایش تجربه و توانمندی حق الزحمه دریافتی نیز ارتقا خواهد یافت.

در پایان مصاحبه نیز از وقتی که شرکت مورد نظر برای شما در نظر گرفته تشکر کرده و ابراز امیدواری برای همکاریهای آتی را فراموش نکنید همچنین صندلی را به حالت اولیه برگردانید. این نکات ساده در دید مخاطب جهت شکل گیری برداشت مثبت از شخصیت شما بی تاثیر نخواهد بود. به یاد داشته باشید موفقیت در مصاحبههای شغلی نیاز به ،تحقیق تمرین و پشتکار دارد لذا تلاش بیشتر برای آماده سازی قبل از مصاحبه موجب افزایش احتمال موفقیت خواهد بود.

انواع قرارداد در پروژه های عمرانی

انواع قرارداد در پروژه های عمرانی:

برای روشن شدن محدوده حقوق و تکالیف قانونی طرفین پیمانهایی بین صاحب کار یا کارفرما از یک سو و مجری از سوی دیگر منعقد میشود. در این پیمانها کلیه مشخصات فنی به عنوان ارکان قرارداد تعیین میگردد. در واقع میتوان گفت انتخاب نوع قرارداد در یک پـروژه از تصمیمات بسیار مهمی است که بر کلیه مراحل اجرایی و کیفیت نهایی تاثیرگذار می باشد. نوع پروژه و پیچیدگیهای فنی آن حجم ،کار توان و تخصص کارفرما توجیه فنی و اقتصادی طرح میزان منابع مالی، نحوه پرداخت، زمان بندی اتمام طرح و شرح خدمات مورد انتظار از جمله مهمترین عوامل موثر در انتخاب نوع قرارداد به شمار رفته که باید با بررسی دقیق و همه جانبه به درستی انتخاب گردد. بالطبع هر گونه سهل انگاری یا اشتباه در این زمینه بر نتیجه نهایی کار میزان هزینه ها زمان بهره برداری و کیفیون پروژه موثر خواهد بود انواع قرارداد در پروژه های عمرانی بسته به تعداد عوامل دخیل در قرار داد. نحوه تامین منابع مالی، نحوه پرداخت هزینه ها و شرح وظایف و تعهدات طرفین را میتوان در چند قلب کنی تقسیم بندی نمود.

انواع قرارداد از نظر عوامل اصلی پروژه:

تک عاملی یا امانی (اجرای کار توسط کارفرما)

سه عاملی (کارفرما، مشاور و پیمانکار)

چهار عاملی (کارفرما ،مشاور پیمانکار و مدیر (پیمان)

دو عاملی طرح و ساخت توامان (EPC)

روش تک عاملی (امانی):

در این روش کارفرما به عنوان تنها عامل اصلی تصمیم گیر کلیه عوامل لازم شامل نیروی انسانی ماشین آلات و مصالح مورد نیاز را تهیه نموده و مدیریت اجرایی پروژه را نیز بر عهده دارد. معمولاً انتخاب این روش در صورتی است که اولاً کارفرما دارای عوامل اجرایی مجرب و کارآزموده به تعداد کافی جهت اتمام کار باشد و ثانیاً به لحاظ اقتصادی تشخیص دهد که اجرای امانی پروژه چه از نظر هزینه تمام شده و چه از نظر کیفیت کار مقرون به صرفه تر خواهد بود گاهی در بعضی از دستگاههای اجرایی به لحاظ نوع و ماهیت کار تشکیلاتی برای اجرای امانی طرحها به وجود میآید که تحت یک مدیریت مجزا و به صورت یک واحد مستقل زیر نظر مدیر دستگاه اجرایی نسبت به اجرای پروژه های محوله اقدام مینماید. از معایب عمده این روش عدم وجود انگیزه در مجموعه کارفرما است در کشور ما عمدتاً بدنه دولتی) که نهایتاً برخلاف انتظار نه قیمت تمام شده کمتر شده و نه منجر به افزایش سرعت و کیفیت پروژه میگردد. قاعدتاً اجرای کار به روش امانی به دلیل عدم لحاظ سود پیمانکاری باید بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از لحاظ قیمت ارزانتر تمام شود اما تجارب متعدد گذشته حاکی از آن است که بجز در مواردی اندک کار امانی از کار پیمانی گرانتر تمام میشود. از دیگر مشکلات این روش به تراکم زیاد فعالیتهای طراحی اجرا و مدیریت مراحل مختلف در مجموعه کارفرماه طولانی شدن زمان اتمام طرح و عدم وجود برآورد دقیق از مجموع هزینههای نهایی میتوان اشاره نمود. به همین دلیل این روش معمولاً به ندرت در پروژه های بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.

روش سه عاملی:

این گزینه متداول ترین روش اجرای پروژه های بزرگ عمرانی در کشور ما است. عمده مسئولیت کارفرما در این نوع قرارداد تامین منابع مالی پروژه و احیانا نظارت عالیه بر برخی امور فنی یا نحوه و میزان پرداختهای مالی است در این روش کارفرما طبق تشریفاتی به انتخاب گروه طراحی پرداخته و یک شرکت مشاور مرتبط را به کار می گیرد تا تمامی مراحل طراحی را انجام دهد پس از طراحی کلیه نقشه ها و آنالیز قیمت پایه پروژه تشریفات انجام مناقصه در بین شرکتهای مجری دارای صلاحیت مورد نظر انجام و نهایتاً پیمانکار منتخب جهت اجرای کار تعیین میگردد. نظارت مشاور متخصص بــر امور فنی موجب کاهش مسئولیتهای کارفرما و اطمینان بیشتر از صحت مراحل اجرایی است. دقت در انتخاب شرکت مشاور و پیمانکار متخصص از عوامل بسیار تاثیرگذار بر روند عملیات اجرایی است که باید مد نظر قرار گیرد. شفافیت بیشتر در مورد میزان هزینه ها و درصد پیشرفت طرح اخذ تضمینهای لازم از پیمانکار جهت اتمام کار در موعد مقرر کنترلهای مضاعف بر کیفیت مراحل اجرایی و عدم نیاز به دخالت مستقیم کارفرما از مزایای این روش محسوب میشود.

روش چهار عاملی:

این روش در انواع مختلف متناسب با شرح وظایف مدیر پیمان قابل اجرا است. به طور مثال در نوع اول انجام کلیه مراحل پروژه از طراحی تا اجرا به هزینه کارفرما و با مدیریت عامل چهارم به نام مدیر پیمان صورت میگیرد. این نوع قراردادها بیشتر در بخش خصوصی متداول بوده و کارفرمایان فاقد دانش فنی مورد نیاز مدیریت کلیه امور طراحی و اجرا را به مدیر اجرایی واگذار می کنند. در نوع دیگر مدیریت طرح صرفاً در امور اجرایی بوده و حضور مشاور در زمینه طراحی و نظارت بر امور فنی همچنان میشود. به طور کلی در این نوع قرارداد مدیر پیمان در واقع نقش نظارت عالیه را داشته و قسمت زیادی از مسئولیتهای کارفرما را بر عهده میگیرد.

نظارت مضاعف بر روند عملیات اجرایی کاهش ریسک پروژه انجام برآوردهای مالی دقیق تر و کاهش مسئولیت کارفرما از مزایای این روش و در عوض امکان تداخل وظایف میان مشاور و مدیر پیمان، افزایش پروسه زمانی و کاغذ بازیهای اداری از معایب آن محسوب میشود.

روش دو عاملی (EPC):

این نوع قرارداد از روشهای نوینی است که به دلیل مزایای آن در پروژه های بزرگ، فنی و پیچیده بسیار متداول میباشد. در این روش کارفرما حسب ،نیاز نظر کلی خود را در مورد ایجاد یک پروژه یا طرح عمرانی (مثلاً احداث یک سد جهت تامین برق و ذخیره آب شرب و کشاورزی و یا احداث یک بزرگراه) تدوین و اعلام مینماید پس از اعلام هدف نهایی از اجرای طرح، سایر مراحل پروژه شامل مراحل توجیه فنی و اقتصادی مطالعات امکان سنجی طراحی نقشههای مورد نیاز و آماده نمودن آن برای بهره برداری و تحویل به کارفرما تماماً . بر عهده طرف دوم قرارداد خواهد بود البته ممکن است برخی از مطالعات اولیه در خصوص امکان سنجی و توجیه فنی و اقتصادی نیز توسط مشاور انجام شده و سپس به پیمانکار واگذار گردد به عنوان نمونه پس از اتخاذ تصمیم کارفرما مبنی بر ا نقطه ای مشخص و با هدفی خاص سایر مراحل بعدی توجیه فنی و اقتصادی برای انتخاب گزینه بهینه شامل ارتفاع نهایی شد نوع آن طول ،تاج نوع مصالح مورد استفاده شیوه اجرا تهیه نقشه های فاز ۲ و احداث سد در انجام عملیات اجرایی احداث سد . و سازه های جانبی آن همگی برعهده طرف دوم قرارداد خواهد بود.

انواع قرارداد به لحاظ نحوه پرداخت:

قراردادهای بر اساس فهرست بها

قراردادهای بر اساس مترمربع زیربنا منطبق با بخشنامه سرجمع

مدیریت پیمان یا درصدی

پیمانهای مبتنی بر فهرست بها:

در این پیمانها برای هر یک از اقلام کار با مشخصات ،معین قیمت واحدی در نظر گرفته میشود. احجام کلیه آیتمهای پروژه برآورد شده و بر مبنای قیمتهای مندرج در فهرست بهای منضم به پیمان قیمت کل عملیات و مبلغ قرارداد با احتساب ضرایبی تعیین میگردد که به ازای آن پیمانکار باید طرح را در مدتی معین اجرا نماید. این نوع قرارداد معمولاً در پروژه های بزرگ با مبالغ ریالی بالا استفاده شده و در مورد پروژه های کوچک کاربردی ندارد.

قراردادهای فهرست بهایی با توجه به دقت زیاد و پرداخت بر اساس میزان واقعی مصالح و حجم کسار از روشهای مورد علاقه کارفرمایان در پروژه های بزرگ به شمار میرود. در این روش پرداخت به پیمانکار متناسب با پیشرفت کار و بر اساس صورت وضعیت های ماهیانه انجام می گیرد. هر صورت وضعیت حاوی کارهای انجام شده تا تاریخ تنظیم آن بوده که بر اساس احجام و آحاد بها، قیمت کار انجام شده تا آن تاریخ محاسبه و پس از کسر پرداختهای قبلی و سایر کسورات مقرر به پیمانکار پرداخت میگردد. همچنین در مواردی که در فهرست بها ردیف مشخصی برای یک کار وجود نداشته باشد. مورد جدید به صورت اصطلاحاً ستاره دار و پس از ارائه آنالیز قیمت توسط پیمانکار و تایید کارفرما قابل پرداخت میباشد.

پیمانهای مترمربع زیربنا منطبق با بخشنامه سرجمع:

در این پیمانها پیمانکار به ازای اجرای عملیات موضوع قرارداد در مدت زمان معلوم، مبلغ شخص مندرج در قرارداد را دریافت می کند. معمولاً در این روش انتخاب پیمانکار بر اساس رقابت کی و طبق مناقصه انجام میگیرد. پیش نیاز استفاده از این روش انجام کامل مراحل طراحی جهت حول نقشه های اجرایی دقیق است. طراحی دقیق با جزئیات کامل موجب سهولت مقایسه پیشنهادات یکدیگر کاهش ریسک پیشنهاد دهندگان و در نتیجه قیمت واقع بینانه تر میگردد. در هنگام مبادله سان ساختار شکست (WBS) مراحل اجرایی شامل درصد ریالی هر یک از آیتمهای قراداد تعیین ده که پس از اجرا و تایید دستگاه نظارت مبلغ آن قابل پرداخت میباشد. در این روش معمولاً مطابق درصد پیشرفت کار در موعدهای معین بخشی از مبلغ قرارداد به پیمانکار پرداخت میگردد. این نوع اردادها جهت تسهیل و تسریع در پروژه های اجرایی با سطح زیربنای حداکثر ۴۰۰۰ متر مربع مورد ستفاده قرار میگیرد. افزایش پیچیدگی کار و همچنین گسترش ابعاد پروژه باعث ناتوانی این روش در داخت حق الزحمه به دلیل عدم قطعیتهای احتمالی خواهد بود.

سهولت رسیدگی به صورتهای مالی مشخص بودن میزان هزینه طرح و کاهش ریسک کار به دلیـ عدم تاثیر شرایط بر افزایش نرخ پیمان از مزایای این نوع قراردادها و لزوم نظارت دقیق بر کیفی مراحل اجرایی به دلیل تمایل پیمانکار به کاهش هزینه ها از معایب آن به شمار میرود.

مدیریت پیمان یا درصدی:

در این نوع قرارداد کارفرما ملزم به پرداخت کلیه هزینههای اجرای پروژه شامل خرید مصالح دستمزد، حمل و ماشین آلات مورد نیاز بوده و در مقابل وظیفه استخدام نیروی انسانی نظارت بر روند عملیات اجرایی پیگیری خرید مصالح و به طور کلی هر آنچه که در اجرا و تکمیل طرح مورد نیاز است بر عهده مدیر پیمان خواهد بود. در قبال انجام خدمات مذکور مبلغی به عنوان حق الزحمه، متناسب با میزان مندرج در قرارداد به ایشان پرداخت میشود با توجه به مسئولیت مالی کارفرما در ایـن نـوع قراردادها معمولاً در ابتدا مبلغی به عنوان تنخواه در قبال اخذ ضمانت به مدیر پیمان پرداخت میگردد. در پایان هر ماه نیز بر اساس فاکتورهای ارائه شده و پس از بررسی ،اصالت مبالغ آنها به انضمام حق الزحمه به پیمانکار پرداخت میگردد.

حسن چنین قراردادهایی در افزایش کیفیت مصالح و اکیپهای اجرایی مورد استفاده و بالطبع کیفیت نهایی پروژه در صورت مدیریت صحیح مدیر پیمان است لیکن نقطه ضعف این نوع قراردادها در آنست که با افزایش هزینه تمام شده پروژه بالطبع مبلغ حق الزحمه مدیر پیمان نیز افزایش می یابد. لذا معمولاً انگیزه ای برای کاهش هزینه های کار وجود نداشته و گاهی حتی تمایل به افزایش بی مورد. هزینه ها نیز مشاهده میگردد. معمولاً در چنین قراردادهایی شناخت کامل نسبت به سابقه کاری مدیر پیمان و نظارت کامل بر فاکتورهای ارائه شده ضروری است جهت حل مشکل مذکور در بعضی قراردادها سقفی برای هزینههای کل طرح تعیین شده که در صورت اتمام پروژه با قیمت کمتر، بخشی از مبلغ صرفه جویی شده به عنوان پاداش به مدیر پیمان تعلق میگیرد بالعکس در صورت افزایش هزینه ها از محدوده مقرر جریمه ای به ایشان تعلق گرفته و یا اینکه به مبلغ اضافه شده حق الزحمه ای تعلق نمی گیرد.

علاوه بر پیمانهای فوق الذکر اشکال دیگری از پیمان نیز وجود دارند که با اختلافهایی کم و بیش مورد استفاده قرار میگیرند به عنوان نمونه در ذیل تعدادی از قراردادهای رایج در پروژه های ساختمانی ارائه شده است.

سرمایه گذاری و مشارکت در ساخت:

بر اساس این نوع ،قرارداد آورده مالک عبارتست از یک باب ملک کلنگی یا قطعه زمین و آورده پیمانکار عبارتست از اخذ مجوزهای لازم انجام کلیه هزینه های ساخت مدیریت کارگاه، استخدام عوامل اجرایی و به طور کلی هر آنچه در ساخت و تکمیل پروژه مورد نیاز است. پس از تکمیل ساختمان نیز بنا به توافقات صورت گرفته در قرارداد کلیه واحدها بین طرفین تقسیم می شود. نکته حائز اهمیت در این نوع قراردادها آنست که جهت جلوگیری از هرگونه اختلاف نظر و تفسیرهای متفاوت کلیه تعهدات طرفین مخصوصاً زمان تحویل لیست مصالح مورد استفاده در ساخت بنا، نحوه تقسیم واحدها و... باید به وضوح مشخص شود.

دستمزدی:

در این نوع قرارداد کلیه هزینههای خرید ،مصالح تجهیزات مورد نیاز و حمل بر عهده کارفرما بوده و تنها هزینه استخدام اکیپ اجرایی و پرداخت دستمزد آنها بر عهده پیمانکار است. لذا معمولاً در قرارداد مبلغ مشخصی به ازای هر متر مربع پروژه در نظر گرفته شده که متناسب با پیشرفت کار به پیمانکار پرداخت میگردد.