بازرسی چشمی جوش

مقدمه

برای حصول اطمینان از تامین نیازهای طراحی و کیفیت مطلوب جوش، روش های استاندارد متعددی برای بازرسی و آزمایش جوش تنظیم و ارائه شده است که بسته به نوع و حساسیت جوش کاری از آنها استفاده می شود. روش های تشخیص عیوب جوش به دو دسته کلی آزمایش های غیر مخرب یا Nondestructive Tests) NDT) و آزمایش های مخرب یا Destructive Tests) DT) تقسیم بندی می شوند.

 روش های غیر مخرب

آزمایش های غیر مخرب یا (Nondestructive Tests) NDT بدون تخریب و آسیب رساندن به اتصال انجام می شوند، آزمون های غیر مخرب بیشتر به کشف عیوب جوش می پردازند به عبارت دیگر آزمایشات غیر مخرب برای نمایان ساختن عیوب سطحی و عمقی به کار می روند و براساس خواص فیزیکی فلزات طراحی شده اند انواع آزمایش های NDT طبق استاندارد AWS D1.1 به شرح زیر می باشند.

بازرسی جوش چشمی:

بازرسی چشمی یا (Visual Test) VT جوشt ساده ترین و کم هزینه ترین روش بازرسی جوش می باشد این بازرسی جهت کنترل صحت اجرای عملیات می بایست قبلt حین و پس از جوش کاری و به شرح زیر انجام شود.

1- موارد زیر می بایست توسط متخصص مربوطه قبل از انجام جوش کاری کنترل گردند:

- انطباق مواد مصرفی با دستورالعمل جوشکاری (WPS)

- انطباق ابعاد و رواداری درز اتصال با WPS

- کنترل پاکیزگی سطوح از ،چربی ،رنگ زنگ زدگی و ...

- تعمیر یا تعویض قطعات دارای پیچیدگی تابیدگی و یا آسیب دیدگی

- کنترل هم محور بودن قطعات اتصال

- خشک کردن الکترودها قبل از مصرف

- کنترل شدت جریان مناسب و بازرسی دستگاه جوشکاری

2- در حین جوشکاری موارد زیر میبایست توسط متخصص مربوطه کنترل شوند:

- سرعت جوشکاری

- طول قوش الکتریکی

- میزان نفوذ جوش ابعاد جوش و ....

- کنترل ،نوع اندازه و شرایط الکترود از نظر رطوبت و آسیب دیدگی

- نوع و مقدار جریان و قطبیت جریان

3- پس از انجام جوش کاری موارد زیر می بایست توسط متخصص مربوطه بررسی شوند.

- کنترل عیوب ظاهری مانند ،تخلخل سرباره جوش و عدم نفوذ

- کنترل ترکهای ،سطحی، عدم ذوب و بریدگی کناره های جوش

- بررسی ظاهر گرده جوش از نظر تحدب و تقعر

- بررسی یکنواختی سطوح فوقانی و تحتانی جوش

- کنترل ابعاد و ساقهای جوش گوشه با نقشه

- کنترل طول خط جوش و برگشت جوش با نقشه

- کنترل میزان نفوذ در جوش نفوذی یک طرفه

- بررسی میزان پاشش جرقه ها روی سطح قطعات

عرض و ارتفاع نامناسب و ناهمواری گرده جوش، تحدب و تقعر گرده جوش، کافی بودن یا نبودن اندازه جوش، روی هم افتادگی (Overlap) و بریدگی (سوختگی) کناره (Undercut) جوش، ترک های سطحی، آخال های نمایان، نامساوی بودن ساق های جوش گوشه، بالا و پایین بودن دو قطعه نسبت به هم (High - Low) و ... معایبی هستند که در بازرسی چشمی میتوان آنها را مشخص نمود.

جهت انجام یک بازرسی چشمی موفق ابزارهایی نیاز است تا بازرس را در انجام وظایف خود یاری کند. این ابزارها عبارتند از:

1- مهمترین وسیله بازرسی چشمی جوش، ذره بین می باشد

2- گیج های جوشکاری

متداولترین گیج های جوشکاری هشت نوع گیج (Gage) زیر میباشد.

1-2 گیج کمبریج (Cambridge age) یا گیج همه کاره:

این گیج می تواند متغیرهایی مانند فلز جوش اضافی، طول ساق جوش گوشه، میزان بریدگی کناره (Undercut) جوش، ضخامت موثر جوش گوشه و طول موثر جوش گوشه را اندازه گیری کند.