اشکالات رایج در ساختمان های فولادی

عدم دقت در ساخت و اجرای اعضا مطابق با نقشه های محاسباتی مصوب

از موارد بسیار مهمی که در اغلب ساختمان های فولادی با اندکی بررسی و ارزیابی کارهای اجــرا شــده قابل مشاهده می باشد، عدم انطباق اعضای ساخته شده با نقشه های مصوب و سهل انگاری در ساخت مونتاژ اعضا می باشد، اجرای غیر اصولی مهاربندها عملاً باعث بروز اشکالات جدی در زمان نیاز به عکس العمل این عضو غیر فعال در زمان زلزله می گردد به طور کلی در ارتباط با مهاربندی ها مسائلی نظیر عدم تطابق گاست پلیت های اجرا شده با نقشه ها، عدم اجرای جوشکاری اصولی و ناکافی بودن طول برخی از جوش ها، استفاده از دیتیل های اجرایی غیر فنی و مغایر با نقشه ها، همراستا نبودن پروفیل های مهاربندی، برش پروفیل ها در راستای عرضی ورق اتصال میانی مهاربندها، مغایرت تعداد لقمه های اجرا شده بین مهاربندها با نقشه های مصوب، عدم تقاطع محورهای تیر و ستون و مهاربند در یک نقطه، عدم انطباق نوع سیستم مهاربندی با نقشه های مصوب در جهات مختلف سازه و ... در حین بازدیدها باید مورد توجه ناظر بوده و به دقت بررسی شوند.

در بسیاری از موارد مشاهده می شود که در حین اجرا نوع سیستم مهاربندی تغییر یـافته و مطابق نقشه های طرح شده اجرا نمی گردد (معمولاً به صورت نا آگاهانه مهاربندی های همگرا یا ضربدری به صورت واگرا یا پاباز جهت تعبیه بازشوها اجرا می شوند) و یا در نقشه های مصوب، دو سیستم مهاربندی عدوما ناسازگار (مثلاً واگرا و همگرا) در یک راستا توسط طراح سازه طرح می گردد.

اصولاً سیستم های سازه ای متفاوت دارای رفتارهای متفاوت خواهند بود و ترکیب نا آگاهانه آن ها با استناد به خروجی نرم افزارهای طراحی صحیح نبوده و رفتار سازه را دچار پیچیدگی های خاصی خواهند کرد.

مجری ساختمان در زمینه اجرا می بایست دارای پروانه اشتغال به کار از وزارت مسکن و شهرسازی باشد و مطابق با قراردادهای همسان که با مالکان منعقد می نماید اجرای عملیات ساختمان را بر اساس نقشه های مصوب و کلیه مدارک منضم به قرارداد به عهده گیرد مجری ساختمان نماینده فنی مالک در اجرای ساختمان بوده و پاسخگوی کلیه مراحل اجرای کار به ناظر و دیگر مراجع کنترل ساختمان می باشد مسئله ای که امروزه در اکثر ساخت و سازهای شهری رعایت نشده و اجرای اغلب ساختمان ها توسط افرادی فاقد صلاحیت صورت می پذیرد.

استفاده از اسکلت ساختمان به عنوان سازه یا شاسی انتقال بار آسانسور

از اشکالات رایج در برخی از ساختمان های فولادی استفاده از اسکلت ساختمان به عنوان بخشی از شاسی مورد نیاز جهت انتقال نیروهای آسانسور می باشد. گرچه در مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان این مسئله صراحتاً بیان نشده است ولی در بسیاری از بندها می توان به لزوم وجود سازهای مجزا از اسکلت اصلی ساختمان جهت انتقال و تحمل نیروهای ناشی از آسانسور پی برد.

پیچیدگی ستونها در حین ساخت و نصب

از موارد مهمی که در بسیاری از اسکلت های فولادی ساخته شده در پای کار به راحتی قابل مشاهده و بررسی می باشد و باعث بروز ضعف اساسی در عمکلرد و استحکام سازه و اتصالات آن (خصوصاً اتصالات صلب) می گردد پیچیدگی ستونها است.

عدم توجه به راستای اتصال و برشکاری صحیح ورق اتصال

در بسیاری از مواردی که لازم است اتصالات با زوایای مشخصی اجرا شوند، به دلیل ضعف فنی عوامل اجرایی و عدم توجه و دقت لازم ورق های مربوط به اتصال به صورت عمود بر ستون اجرا شده و در نتیجه به دلیل هم راستا نبودن تیر و ورق های اتصال عملاً امکان اجرای کامل جوش محاسباتی میسر نمی گردد. لذا لازم است در کلیه مواردی که دو سر تیر روی ستون هایی در آکس های متفاوت قرار می گیرند به زوایای برش ورق های اتصال توجه ویژه ای گردد.

عدم توجه و دقت به جزئیات اجرایی ساخت ستون های فولادی

اساساً لازم است در محل پیشانی ورقها ابتدا لبه ورق پخ زده و سپس به طور کامل با جوش نفوذی یا همان شیاری به طور کامل پر شود. عدم مهارت و آشنایی با فن جوشکاری از دیگر موارد قابل اشاره در می باشد. اجرای خال جوش ها لکه گذاری روی پروفیلها جهت آماده سازی نوک الکترود به منظور جوشکاری و سوختگی و نمایان شدن داغ جوشکاری روی پروفیلها و ورقها همگی نشانه عدم حضور مجریان مجرب و ماهر در هنگام اجرای کار بوده است.

عدم اجرای صحیح وصله ستون ها

در بسیاری از موارد مشاهده میشود که نصاب اسکلت های فولادی (خصوصاً در مواردی که اسکلت پای کار ساخته می شود) بدون توجه به نقشه های مصوب، وصله های مربوط به اتصال ستون ها به یکدیگر را به شکل های کاملاً دلخواه و غیر مرسوم اجرا می کنند که یکی از مهمترین ضعف های سازه ای محسوب میگردد.

این موضوع خصوصاً در مواردی که ابعاد ستون ها تغییر کرده و نیاز به فیلر یا ورق پرکننده فضای خالی باقیمانده می باشد بیشتر مشاهده می گردد 

استفاده از پروفیل های مستعمل در ساخت اسکلت

در ساخت اسکلت سازه ای ساختمان و اعضای باربر استفاده از پروفیلهای مستعمل یا اصطلاحاً قراضه صحیح نمیباشد. از اشکالات اصلی استفاده از پروفیل های مستعمل وجود تنش ناشی از تغییر شکل های بارگذاری های قبلی در آنها و همچنین عدم امکان اجرای جوشکاری صحیح و اصولی روی آنها میباشد.

اجرای دستکهای فشاری و اعمال بار آنها به ستونها

از جمله اشکالاتی که در ساختمان های فولادی دارای پیش آمدگی مشاهده می شود، اجرای دستکهای فشاری و نتیجه اعمال نیروی جانبی به ستون ها می باشد. اغلب توصیه شده است که دستکها به صورت کششی اجرا شده اتصالات مربوطه در تراز سقف اجرا گردد تا ستون ها به دلیل بار ناشی از دستکها در هنگام زلزله دچار کمانش نگردند.